Bánh sau của xe đạp không phanh Fixie.
Xu hướng hay hoài niệm
Nhiều màu sắc, bánh xe không thay đổi về kiểu dáng và khung xe nhẹ, xe đạp không phanh là một nét bổ khuyết cho trào lưu đi xe đạp truyền thống tại các thành phố lớn ở Trung Quốc. Xe đạp không phanh ngày càng phổ biến trong những người thích đi xe đạp ở Trung Quốc vì nó vừa giúp giảm cân vừa là một phương tiện hợp thời trang.
Ở Trung Quốc, vào những năm 1960 của thế kỷ trước, xe đạp đồng nghĩa với phương tiện đi lại có chi phí thấp và thuận tiện cho giao thông. Nhưng giờ đây, khi nền kinh tế tăng trưởng cao với số lượng ô tô xuất hiện ngày càng dày đặc trên các con đường, xe đạp trở thành hình ảnh liên tưởng đến những người nghèo trong quá khứ, điều mà nhiều người Trung Quốc muốn quên đi. Năm 2010, số xe ô tô đăng ký mới trung bình theo tuần tại thủ đô Bắc Kinh là 15.500 chiếc. Cũng vào năm 2010, trong một show thời trang, Ma Nuo, một người mẫu đã bày tỏ quan điểm của bản thân khi cô nói với vị hôn phu: “Thà khóc trong một chiếc (ô tô) BMW còn hơn là cười khi ngồi sau xe đạp”.
Tuy nhiên, quan niệm trên đã dần thay đổi. Ttrong những năm gần đây, đi xe đạp đang được hồi phục, không chỉ vì rẻ và là cách thích hợp để rong chơi mà còn là cách tập thể dục, giảm ô nhiễm và trở về với những hoài niệm xưa.
Shannon Bufton, người cổ động cho việc đi xe đạp ở Trung Quốc và là người đồng sáng lập tổ chức Ủng hộ xe đạp cho biết: “Văn hóa xe đạp ở Trung Hoa gần như phát triển ở mọi cấp độ, không chỉ ở những chiếc xe đạp không phanh mà cả những người đi xe đạp leo núi MTB hay trên các con đường bằng phẳng. Vài tuần trước, chúng tôi đã tổ chức một cuộc đua xe đạp cổ điển nơi mà mọi người ngồi trên những chiếc xe đạp có yên cao, trong những trang phục truyền thống của Anh quốc và Trung Quốc. Từ tất cả mọi góc độ của của hoạt động đi xe đạp, mọi thứ đều cùng chuyển động”.
Những chiếc xe đạp không phanh có những đặc điểm vô cùng nổi bật cũng cố định: Vì phần líp được bắt chết vào nhông sau nên xe đạp Fixie di chuyển có phần giống với xe xích lô, ở bánh sau không có vòng bi nên bánh hoàn toàn quay theo sự điều khiển bằng chân của người lái. Khi cần di chuyển đến trước thì đạp về trước, đạp lùi để xe di chuyển lùi và khi cần phanh thì sử dụng sức của chân để giữ bàn đạp (pedal) đứng yên, lúc đó xe cũng sẽ đứng yên không di chuyển. Chính những đặc điểm này đã giúp Fixie đóng một vai trò quan trọng trong việc phục hồi đi xe đạp và trở thành một phương tiện đi lại hợp thời trang. Điều này cũng khơi nguồn cảm hứng đối với văn hóa và cộng đồng đối với xe đạp không phanh.
Bufton cho rằng mối quan tâm đối với những chiếc xe đạp này đã tăng lên trong vòng 3-4 năm nay. Ông khẳng định: “Đi xe đạp không phanh đang là xu hướng ở Trung Quốc, chủ yếu ở Bắc Kinh và Thượng Hải và đang dần lan sang các thành phố khác. Các tổ chức và các câu lạc bộ xe đạp một bánh dần xuất hiện trên khắp Trung Hoa”
E ngại mất an toàn?
Gần đây, các phương tiện thông tin đại chúng ở Trung Quốc thường đưa ra các dự báo về lệnh cấm xe đạp không phanh ở một số khu vực. Ở tỉnh Phúc Kiến, một số tờ báo còn loan tin sinh viên sẽ bị cấm đi xe đạp tới trường sau khi một cô gái trẻ tử vong trong một tai nạn có liên quan đến xe đạp không phanh.
Cũng có những tin đồn lan truyền trên internet về lệnh cấm xe đạp không phanh ở Bắc Kinh nhưng chưa ai kiểm chứng độ tin cậy của chúng. Một số người sử dụng mạng xã hội như Sina Weibo để phản ứng tin đồn về lệnh cấm: “Đây là văn hóa xe đạp mà giới trẻ muốn phục hồi tại các thành phố. Cảnh sát giao thông nên khuyến khích và hướng dẫn vì đạp xe là một hoạt động vì thiên nhiên và giảm thải lượng carbon trong không khí“.
Đã có một vài lo ngại về việc xe đạp sử dụng phanh hay không sử dụng phanh. Jeff Liu, người sáng lập Factory Five, một cửa hàng cung cấp xe đạp Fixie ở Thượng Hải, giải thích: “Điều khác biệt duy nhất giữa một chiếc xe đạp Fixie và một chiếc xe đạp truyền thống là chính là sự ăn khớp. Ý kiến cho rằng xe đạp Fixie không phanh cần phải rút khỏi các cuộc thi“. Xe đạp không phanh sẽ mang lại nguy hiểm cho người sử dụng dù không phải là bất cứ xe đạp không phanh nào cũng gây nguy hiểm. Liu cho biết sẽ là vô trách nhiệm khi một cửa hàng bán xe đạp không phanh cho một thiếu niên. Ông khẳng định:“Chúng tôi cam đoan không bán xe đạp không phanh trừ phi bạn đã sử dụng trong thời gian dài hoặc để tập luyện“.
Mặc dù có những tin đồn về cấm xe đạp Fixie nhưng Bufton vẫn in rằng loại xe này sẽ trở nên phổ biến hơn ở Trung Quốc vì “văn hóa xe đạp mới xuất hiện xuyên suốt mọi khía cạnh và trở nên đa dạng ở Trung Quốc. Người già cũng tham gia vào môn xe đạp leo núi. Sau đó học sinh phổ phông bắt đầu sử dụng xe đạp để khám phá các con đường và ngoại ô Bắc Kinh vào ngày nghỉ cuối tuần. Đó là sự phân bố đa dạng trong những người ưa thích đạp xe và xe đạp một bánh chỉ là một trong những thành tố đa dạng của văn hóa“.
Xe đạp cho giới trẻ và người giàu
Rõ ràng, xe đạp không phanh đang dần trở thành trào lưu nhưng không phải ai cũng có điều kiện sử dụng. Nói cách khác, chỉ những người có điều kiện về kinh tế mới có khả năng sở hữu một chiếc Fixie. Cùng với Bắc Kinh, Thượng Hải ngày nay vẫn là thành phố phát triển và đông dân nhất Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa với tổng dân số hơn 23 triệu người. GDP bình quân năm 2010 của Thượng Hải là 12.784 USD và thành phố này được coi là thủ đô kinh tế của Trung Quốc. Ở Thượng Hải, mặt bằng chung của thành phố đã tạo ra một địa điểm lý tưởng cho sử dụng xe đạp một bánh. Đó cũng là một thành phố phát triển về thời trang và xe đạp một bánh đã trở nên phổ biến trong giới trẻ. Theo Liu, đó là bởi “mọi người có thể tùy chỉnh xe đạp theo ý mình và họ thích thiết kế theo cách riêng“.
Nhưng thiết kế một chiếc xe đạp theo sở thích không hề rẻ: giá khởi điểm của một chiếc xe đạp Fixied Gear ở Factory Five là 5.000 Nhân dân tệ (khoảng 815USD). Trong nhận thức đầu tiên về giao thông ở Thượng Hải không phải là điều kiện thích hợp cho xe đạp, Liu vẫn cảm thấy an toàn khi đạp xe ở đây hơn là ở Mỹ. Ông khẳng định:“Ở đây có những làn đường dành riêng cho xe đạp. Đó là cách tạo ra sự điên rồ mặc dù các tài xế thường đi gần bạn và không cho bạn nhiều khoảng trống, họ biết bạn đang ở đây“.
Nguồn: baomoi |